Geachte leden van de raad, college en andere toehoorders,

U bent inmiddels al een paar uur aan het luisteren naar de eerste termijn. Er zijn zeven partijen voor ons geweest en na ons komt het klapstuk van de ochtend, althans: dat verwachten wij. Dus wij proberen niet al te veel te herhalen wat al gezegd is.

Ik zal namens de fractie van de ChristenUnie spreken over:

- stukje visie op bezuinigen en samenleving;
- enkele opmerkingen over de jaarstukken en de Voorjaarsnota;
- een paar ideeën en voorstellen.

Allereerst een positief punt: we hebben antwoord gekregen op onze vraag over het aantal overnachtingen. En volgens de opgave is het aantal hotelovernachtingen verdubbeld, vooral dankzij het Nautisch Kwartier. En dan te bedenken dat het aantal overnachtingen zowel landelijk als regionaal terugloopt. Een mooi succes voor het Nautisch Kwartieren en in die zin een compliment aan de ondernemers. En een mooi uithangbord voor Huizen!

Vandaag behandelen we  o.a. de Jaarrekening en de Voorjaarsnota. In principe kunnen we  daar positief naar kijken, en er zijn zoals altijd kanttekeningen te maken, en dat zullen we ook doen. Positief is dat de jaarrekening een overschot laat zien. Er is goed op de uitgaven gepast. Kanttekening: er is geld gereserveerd voor klussen die nu niet zijn uitgevoerd. En het is een onderdeel van de lokale lasten. Het college dient wat ons betreft kritisch te zijn op een haalbare planning, en ook aan de raad voldoende  inzicht in de voortgang te geven. Wij als raad kunnen dan echter niet aan de zijlijn blijven staan: wanneer we voldoende inzicht hebben dienen we waar nodig daar naar te handelen. Toch zijn we positief, omdat de laatste commissievergaderingen goede suggesties voor verbetering zijn besproken.

Er zijn tegenwoordig mooie eufemismen voor bezuinigen: eigen kracht, zelfstandigheid, verantwoordelijkheid. Begrijpt u ons niet verkeerd: er niets  mis mee om mensen zelf verantwoordelijk te maken voor hun eigen leven. Ze kunnen heel veel zelf. Alleen: niet alles. Wanneer wordt gesuggereerd dat een groep ouderen in staat moet zijn groepsgewijs zorg te regelen: dat gaat te ver. Dat vraagt om vaardigheden die de jongere generaties welhaast als vanzelf zijn bijgebracht, maar bij ouderen vaak ontbreken. Of omdat ze niet allemaal zo handig zijn met bijvoorbeeld internet. En dan moeten die ouderen het zelf maar uitzoeken? Want dat is hun eigen verantwoordelijkheid? Want de mogelijkheden waren hen toch aangereikt?

Dat is niet de maatschappij die de ChristenUnie voor ogen heeft. Wij hebben een samenleving voor ogen waarin mensen echt samen leven, waar oog is voor elkaar, waar de bereidheid bestaat voor elkaar te zorgen. Daar staat de overheid niet aan de kant, daar speelt de overheid de verbindende rol. Gaat dat nu niet goed in Huizen? Jawel, dat gaat nog steeds goed, denken wij. We vragen ons wel af in hoeverre dat na de komende bezuiningingsrondes nog steeds zo is, en of we dan als raad bereid zijn voldoende ruimte te geven.

Huizen heeft een goede financiële positie. Daarmee zijn ook goede voorzieningen gerealiseerd en onderhouden, zoals de sporthal, kunstgrasvelden, de infrastructuur. En toch worden er opnieuw bezuinigingen voorgesteld. Voor 2015 en verder is structureel een miljoen ingeboekt. Op zich lijkt het verstandig voor het volgende college een gezonde boedel na te laten. Anderzijds is het merkwaardig: moet je een volgend college de ruimte om zelf te besturen ontnemen?

Wat ook opvalt is dat opnieuw aan de financiële middelen van de WMO wordt getrokken. Dat is in deze collegeperiode niet de eerste keer. Er is blijkbaar genoeg geld om de WMO goed uit te voeren, want het piepsysteem is niet afgegaan. De bezuinigde middelen vloeien terug in de begroting. Dat vinden wij opmerkelijk. Want het college kiest voor een veilig financieel systeem: Decentralisaties (1 miljoen gereserveerd), 1 miljoen extra bezuiniging, het schommelfonds. Maar bij de WMO gebeurt dat niet. Terwijl ook daar forse kortingen staan te wachten op de diverse onderdelen, en dan zal het voorzieningenniveau van de WMO toch terug moeten. Waarom, college, dekt u de begroting uit de WMO-middelen en laat u de overschotten niet terugvloeien in de WMO-reserve. Waarom gaat u daar niet net zo omzichtig mee om als met de andere genoemde onderwerpen? En haalt u zelfs nog extra €50.000 uit de reserve WMO?

Wat betreft hoofdstuk Maatschappelijke Voorzieningen van de Voorjaarsnota: we hebben bezwaar tegen de indruk die op de eerste pagina van dit onderwerp wordt gewekt. We zien daar weliswaar een oefensituatie, en er staan enkele mensen met de armen over elkaar, waaronder wethouder Bakker. Dat is bepaald niet de Huizer mentaliteit, armen over elkaar, en wethouder Bakker kennen we zo helemaal niet. Dus wat gaat u daar aan doen? We zullen hier overigens geen amendement op indienen. 

Als gemeente steken we fors geld in ontwikkeling van het HWC aan de Keucheniusstraat. Daar gaat zoveel tijd en geld naar toe, dat we bijna zouden vergeten dat er nog meer winkelcentra zijn in Huizen, zowel groot als klein. Winkelcentrum Oostermeent heeft de bel geluid met een verzoek om bij te dragen aan de renovatie van het winkelcentrum: het gaat om maar liefst 280.000 euro. Wij zijn benieuwd wat het college daarvan vindt: is het college bereid op zoek te gaan naar een substantiële bijdrage aan de plannen van het winkelcentrum en zo nee, waarom niet?

Het is leuk dat er geld over is uit 2012. Zo kan er zomaar 276.000 euro naar de egalisatiereserve. Maar daar kun je wat anders mee doen. Al lange tijd zijn wij er voor de reserves te investeren. De vraag is altijd: hoe doe je dat zonder de lasten omhoog te laten schieten? En nu komt het kabinet ons te hulp. Dankzij het schatkistbankieren is de rente op de egalisatiereserve een schamele 2%. Wij stellen daarom voor een overeenkomst aan te gaan met het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting voor een Revolverend fonds voor Duurzaamheidsleningen. In het fonds storten we minimaal 250.000 euro. Particulieren kunnen dan een lening aangaan met een rentekorting van 3% ten opzichte van de tarieven van SVn. Afhankelijk van het geleende bedrag  komt dat neer op 1,6% of 2,3% rente, dus rond het rendement van de egalisatiereserve. De beheerkosten door de stichting bedragen 0,5% van de schuldrest van de lening. Totaal maximaal 0,9% kosten voor de gemeente Huizen, dat is nog geen €2500 per jaar. Daarmee kunnen burgers een duurzame investering doen. De aflossing komt weer terug in het fonds en is dus beschikbaar voor een volgende lening. En de gemeente Huizen geeft invulling aan doelstellingen uit het milieubeleid en het label Milleniumgemeente. En het is goed voor de werkgelegenheid. Overigens kan het bedrag worden verhoogd, er is nog vrije ruimte in de egalisatiereserve. Of indien geld van de Algemene reserve vrijvalt, ISVgelden, [prov subsidie en misschien samenwerking met bedrijfsleven

We investeren in Huizen vooral in gebouwen en infrastructuur. Daarnaast is er gelukkig ook MEEWERKEN en MEEDOEN. De ChristenUnie wil in mensen investeren, ook in kleine kinderen, onze toekomst. Enkele jaren geleden is een streep gehaald door de preventieve logopedie voor groepen2, toen nog op de begroting van het gewest. Op zich niet geheel ten onrechte. Logopedie kan ook op andere wijze worden bekostigd, bijvoorbeeld via de  ziektekostenverzekering. Het wegvallen van de preventieve logopedie betekent echter dat spraakstoornissen in een later  stadium worden geconstateerd. En dan kost het meer moeite hier iets aan te doen. Preventie is dus belangrijk! Voorwaarde is dat moet worden gesignaleerd welke kinderen voor preventieve  logopedie in aanmerking komen. Daarvoor zijn twee dingen nodig: signalering op school en een onderzoek op verzoek van een vermoedelijk taalprobleem. Voor de signalering  op school moeten leerkrachten worden opgeleid om de juiste vaardigheden te verkrijgen. Dat kan mogelijk in grotere verbanden. Mogelijk kunnen de scholen daar zelf aan bijdragen. Het aantal kinderen dat voor een onderzoek op verzoek in aanmerking zal veel lager liggen dan in de oude situatie. De behandeling zelf zal buiten dit traject plaatsvinden. Wij schatten in dat met een budget van ca. 20.000 euro per jaar de onderzoeken kunnen worden uitgevoerd en een bescheiden bijdrage kan worden gegeven aan de deskundigheidsbevordering van leerkrachten. Is het college bereid te  onderzoeken of dit in de begroting kan worden opgenomen?

De ChristenUnie maakt zich ernstig zorgen over de wachtlijsten bij de peuterspeelzalen en de VVE. Kinderen staan maandenlang op wachtlijsten en er gaat kostbare tijd verloren. Door de bezuinigingen van enkele jaren geleden zijn er sowieso kinderen die niet naar een peuterspeelzaal gaan, en in de eerste jaren van het basisonderwijs komen die kinderen wel met achterstand bij de basisschool binnen. Dat is niet bevorderlijk voor de kwaliteit van het basisonderwijs, want het kost weer extra aandacht. Wat de wachtlijsten betreft, en dan vooral de VVE, gaat het om kinderen die al een achterstand hebben en daar wordt niet op tijd aan gewerkt.

Nu weten we dat wethouder Tijhaar de bezuiniging op het peuterwerk als noodzakelijk bestempelt en dat ze juist wel hart heeft voor die groep. Desondanks zien we nog geen initiatieven de wachtlijsten aan te pakken. Wat mogen we van de wethouder verwachten? 

Wat betreft de wensen nieuw beleid:

Collegevoorstel ziet er door de bank genomen goed uit. Wat de Beachweken betreft: misschien kan het college in de promotie ondersteuning bieden. Graag een reactie.

Tot besluit van ditt betoog: wij constateren dat we geen compliment hebben gegeven aan wethouder van Hartskamp, burgemeester Hertog en de heer Veldhuizen. Daar willen we niets mee zeggen! Sterker nog: bij dezen een gewaardeerd en compliment voor onze ambtenaren.